Print
Category: Berichten
Hits: 2534

Op een zondag die - ondanks alle voorspellingen - maar niet zonnig wilde worden maakte ik mijn jaarlijkse trip naar het TataSteel-schaaktoernooi in Wijk aan Zee. Wat hierna volgt is een beknopt verslag van een bijzondere reis van parkeren in de vakken tot het licht zien in de middag en op de late avond...

Ook dit keer was ik alleen, want schaken kijken komt bij velen na vele andere verplichtingen, en dat kan ik wel begrijpen. Voordeel was natuurlijk dat ik volstrekt mijn eigen plan kon trekken. Anders dan bij schaken was er zelfs geen tegenstander om dat te verhinderen. En zo had ik mij voorgenomen nu eens het begin van de ronde mee te maken. Omdat de reistijd toch wat tegenviel, kwam ik ongeveer een kwartier na de start in Wijk aan Zee aan. Aangezien ik ervaring had met de parkeerproblemen die het toernooi oplevert, sloeg ik al linksaf voor het grote lege grasveld dat als een bomkrater in het centrum van de plaats ligt. Daar was nog parkeerruimte genoeg. Eenmaal ingeparkeerd, was ik toch niet helemaal tevreden over hoe ik in - of beter, naast - het vak stond, dus was het tijd voor j'adoube. Ik had even mijn tas op de stoep gezet en zo kon het gebeuren dat - toen het uit- en inparkeren toch wat meer manoeuvreerruimte vroeg dan voorzien, een lokaal echtpaar mij ter wille meende te moeten zijn, door de tas achter me aan te zeulen, overtuigd als zij waren dat ik van plan was deze plek voorgoed te verlaten! Nadat ik dat misverstand uit de weg had geruimd, verklaarde zij dat wel een stuk drukker was dan gebruikelijk en dat dat natuurlijk door "dat toernooi" kwam. Monter zei ik dat ik daar naartoe ging en beende weg. Een minuut of 10 later stond ik na een frisse tippel in de roezemoezige speelzaal waar het stil was en ook weer niet. Er heerste een sfeer van hier wordt heeeel hard nagedacht. Iedere toeschouwer wilde natuurlijk zien wat er op dat podium gebeurde, vandaar dat tegenwoordig goed geregeld is dat de belangrijkste partijen ook live op monitoren te volgen zijn. Mijn 1.92 m hielp me hier natuurlijk, zodat ik gerust wat meer achteraan langs de balustrade kon schuifelen, ondertussen turend naar een glimp van onze helden en hun stellingen. Omdat ik me aan de regel houd dat mobiele telefoons uit moeten in de speelzaal, had ik hier niet beter dan mijn eigen oordeel over wat ik zag. Zo nam ik waar dat onze held Giri tegen Kramnik weliswaar het loperpaar had, maar ook een naar ogende dubbelpion. En de wereldkampioen leek helemaal niets te bereiken tegen Adhiban. Nieuwkomer Jones verraste me positief met zijn keuze voor de Konings-Indiër tegen Caruana. Vishy Anand had een pion afgesnoept van Karjakin, maar ook hij had daarvoor het loperpaar op moeten geven en een bedenkelijke stelling opgebouwd. Toen ik wat langer naar de stelling keek, vroeg ik me even af of Karjakin op een gegeven moment goede zaken had kunnen doen met Lxe5, waarop Txe5 immers tot Td8 mat zou leiden. 
Na zo'n half uur besloot ik me maar eens naar de commentaarzaal te begeven om te zien wat Hans Böhm ervan zou vinden. Van mijn bezoek vorig jaar wist ik nog dat het ook daarheen een minuutje of 10 lopen was en tijdens die tocht zag ik ijverige parkeerwachten de eerste bekeuringen uitdelen aan automobilisten die zich zelfs niets aangetrokken hadden van de gele waarschuwingsborden parkeren in de vakken. Wisten zij niet dat er tenminste tijdstraf staat op het stelselmatig plaatsen van stukken op de randen van in plaats van het midden van de velden? Het laatste deel van de route liep langs een sporthal waar de dartele jeugd zich uitleefde in het huiselijke hockeyspel, in de zaal dus.
Aangekomen in de commentaarzaal was Böhm nog bezig uit te leggen hoe Giri gisteren zijn eindspel tegen de ex-wereldkampioene had weten te winnen. Hij zei er onder andere bij dat zij vorig jaar een gelijkstaand dame-eindspel tegen de wereldkampioen had verblunderd en dat zoiets haar natuurlijk achtervolgde. Wie zou er nu niet gaan doorspelen tegen haar? Ik herinnerde me dat voorval ook, maar vroeg me op dat moment nog af of het werkelijk zo zou werken... Even later was Hans kennelijk klaar met zijn analyse want we konden eindelijk beginnen aan de analyse van de actuele stellingen. Allereerst verdiepten we ons in de vraag of die dubbelpion van Giri nu erger was dan het verlies van het loperpaar van Kramnik. We kwamen er niet uit en Yasser Seirawan, die inmiddels het commentaarteam was komen versterken, zei dat het eigenlijk een kwestie van smaak was. Wel signaleerden we dat wit pion b6 als aanvalsobject zou kunnen gaan gebruiken en precies dát gebeurde even later ook. We hielden ons kort bezig met de stelling van de wereldkampioen die zowaar was begonnen van niets iets te maken, waarbij hij zijn tegenstander dankbaar mocht zijn dat die zich het onbegrijpelijke bxa4? permitteerde. Ook de stelling van Caruana en Jones kwam voorbij waarbij  Seirawan memoreerde dat de huidige computergeneratie liever dreigingen in de stelling houdt dan rechtstreeks de druk op te voeren. Vandaar voorlopig maar géén c4-c5 van Caruana, hoezeer het ook voor de hand lag. Aangekomen bij de stelling van Karkjakin en Anand, nam ik mijn kans waar om vanaf de 7e rij Lxe5?! in overweging te geven. De zet werd al snel afgekeurd en toen ik mij verstoutte als vervolg op het voor de hand liggende antwoord Lg4 aandrong door nog Td5? te suggereren, werd ik met Seirawan's Pc6 afgeserveerd en meldde Böhm dat zo'n groot licht als ik wel een groot licht verdiende... En inderdaad, dit ledlicht is zo fel dat je er iedere inbreker de stuipen mee op het lijf zou jagen (en mijn partner ook, zoals 's avonds tijdens de demonstratie thuis bleek...). En daarmee is het wellicht een mooier kado dan de boekjes over de garnalenvisserij in het Wijk aan Zee van 1960 die andere toeschouwers met hun veel betere suggesties waren toegevallen...
Hierna wist ik niet hoe snel ik moest ontsnappen, terug naar de speelzaal, maar de drukte hield me nog even tegen. 
Terug in de speelzaal volgde een aantal spannende uren. Eerst kon ik op de monitor aanschouwen hoe Giri in de tijdnoodfase profiteerde van een mindere afwikkeling van Kramnik en hoe de wereldkampioen probleemloos naar winst afwikkelde. Anand verdedigde zich goed en hield Karjakin op remise. Het eindspel waar Caruana en Jones in belandden, leek ongemakkelijk voor de zwartspeler. Intussen trokken ook andere partijen mijn aandacht. Lucas van Foreest speelde een eindspel van paard tegen loper dat richting remise leek te gaan en Blübaum speelde tegen Girya (een Russische, zou ze familie zijn van?) een lopereindspel dat op het eerste gezicht ook al remise was. Ik moest onwillekeurig denken aan het eindspel dat ik vorige week tegen F-PION remise gegeven had, terwijl ik gewonnen stond... Wat verder achter in de zaal speelde Yi Wei tegen Svidler en hij leek met zijn c-pion te gaan winnen, maar Svidler vocht terug! 
Ongemerkt verstreek nu de tijd en gaandeweg raakten alle borden buiten het podiumgedeelte leeg. De goedwillende amateurs, van wie het me opviel dat ze zo opeengepakt zaten dat het niet de bedoeling leek dat je tijdens de partij opstond, waren alle verdwenen en alleen de broodschakers probeerden nog hun inkomen aan te vullen met een halfje of te voorkómen dat ze dat kwijtraakten. Zo slaagde Jones erin het ontstane toreneindspel met een pion minder behendig manoeuvrerend remise te houden. De tegenstander van Van Foreest, echter, liet eerst het paard van de Hollander toe achter zijn stelling om vervolgens met zijn eigen loper op a1 in de val te lopen. Toen Van Foreest kon oprukken met zijn d-pion was het pleit beslecht. De arme Duitser Blübaum leek intussen zo druk bezig de winst te vinden dat hij de deksel op zijn neus kreeg en nog verloor ook... Toen ik bij zijn bord terugkwam was hij met de noorderzon vertrokken en overlegde Girya nog wat met de enige toeschouwer binnen de arena, de wedstrijdleider. Bleven over Yi Wei en Peter Svidler. Een wanhoopsactie van de Rus leverde hem zowaar aanvalskansen op die in weer een tijdnoodmoment uitmondden in een eindspel van toren, loper en pion tegen toren en twee pionnen. Aannemende dat het remise zou worden, verliet ik om 8 uur de vrijwel lege speelzaal waar inmiddels geen (eigen gemaakt) gevulde koek meer te krijgen was en juist de geluiden van de enkele overgebleven belangstellende nu uitermate hard moesten doorklinken op het podium. Wat ook prima te horen was, waren de zware stappen van Svidler op de tijdelijk aangelegde vloer als hij terugkeerde na weer een kort moment van verpozen elders. 
Inmiddels was er dus 6,5 uur verstreken sinds aanvang ronde! Ik stelde me voor hoe het zou zijn om iedere dag zo lang geconcentreerd te moeten spelen en voelde een diepe bewondering voor deze profs! Ik kon me nu voorstellen dat van Giri's voorbereiding ook conditieverbeterende activiteiten onderdeel hadden uitgemaakt. Bovendien: als je om 13.30 uur begon met schaken, wilde je dan rond 6 uur niet even een warme hap tot je nemen?
Buiten gekomen was het donker ingevallen en de schaakboekenstand uit café de Zon verdwenen. Weer geen boek over het Russisch gekocht dus...
Het schijnsel van een affakkelinstallatie bij de Hoogovens wierp een blauwachtig schijnsel de lucht in. Rond mijn auto waren de meeste andere inmiddels verdwenen en ik veronderstelde dat ook Svidler nu wel snel naar zijn hotel terug zou kunnen. Zojuist keek ik even wat de uitslag van zijn partij tenslotte was geworden. Hij moest nog een hele tijd beziggehouden zijn door zijn Chinese opponent, want het pas op de 124ste zet had deze het nutteloze van verder spelen ingezien!

Frank Hoogenboom